Wat te doen bij dierenmishandeling of -verwaarlozing?

Dierenwelzijn begint bij waakzaamheid. Als je vermoedt dat een dier mishandeld of verwaarloosd wordt, onderneem actie – maar kies wel de juiste weg. Door goed geïnformeerd en doordacht te handelen, draag je bij aan een diervriendelijke samenleving.

In Vlaanderen zijn er verschillende instanties waarbij je terechtkan, afhankelijk van de ernst van de situatie en of je de eigenaar van het dier kent.

Dringende situaties: bel de politie

Is een dier in onmiddellijk gevaar, bijvoorbeeld door vergiftiging, ernstige mishandeling of omdat het agressief of loslopend is? Bel dan meteen het noodnummer 101. De politie kan snel ter plaatse komen en actie ondernemen. Ook als je de eigenaar van het dier niet kent, is dit de juiste stap.

Niet-dringende meldingen: Dierenwelzijn Vlaanderen

Bij minder dringende gevallen, zoals vermoedens van structurele verwaarlozing of slechte verzorging, doe je een melding bij de dienst Dierenwelzijn van de Vlaamse overheid. Dit kan eenvoudig via het online meldingsformulier. Hier kan je onder andere meldingen doen over:

• Slechte omstandigheden bij huisdieren, paarden of boerderijdieren
• Dierenmishandeling bij kwekerijen, asielen, pensions of kermissen
• Zieke dieren bij erkende handelaars
• Illegale verkoop van dieren via sociale media of zoekertjessites

Let op: anonieme meldingen worden niet aanvaard. Je moet je naam en contactgegevens invullen, maar de overheid garandeert een discrete behandeling van je melding.

Geen dierenmishandeling? Mogelijk toch hulp beschikbaar

Sommige situaties vallen niet onder dierenmishandeling, maar je kunt alsnog hulp inschakelen:

• Lawaaihinder of geurhinder: meld dit bij de lokale politie.
• Zwerfkatten: vul het meldingenformulier in en de dienst leefmilieu bespreekt met haar partners hoe je het best geholpen kan worden 
• Wilde dieren (zoals reeën of everzwijnen): meld dit bij het Agentschap voor Natuur en Bos.
• Problemen bij aankoop van een dier: neem contact op met de Consumentenombudsdienst.

Twijfel je? Informeer je goed

Niet elke zorgwekkende situatie is automatisch een geval van mishandeling. Vraag jezelf af:

• Wat zijn de wettelijke vereisten voor verzorging van honden, katten of paarden?
• Mag een dier zoals een paard in de winter onbeschut buiten staan?
• Is het houden van exotische dieren toegestaan?

Antwoorden op dit soort vragen vind je op dierenwelzijn.vlaanderen.be en huisdierinfo.be.

Wat gebeurt er na je melding?

De dienst dierenwelzijn of de politie onderzoekt je melding. Ze controleren de situatie ter plaatse, spreken de eigenaar aan en kunnen afspraken maken om de toestand van het dier te verbeteren. Als de situatie ernstig is of afspraken niet worden nagekomen, kan een proces-verbaal worden opgesteld of kan het dier in beslag worden genomen.

In sommige gevallen wordt geprobeerd om het dier vrijwillig af te staan, zodat het via erkende organisaties een nieuwe thuis kan krijgen. De politie houdt ook toezicht op mensen die een verbod hebben om dieren te houden.

Hulp van de brandweer

Gaat het om een dier in een benarde positie, zoals een kat in een boom of een vogel in een schouw? Dan kan je, buiten noodsituaties om, de brandweer contacteren via hun online meldformulier. In de zomer kunnen zij ook ingrijpen bij vissterfte door zuurstoftekort in vijvers.