Pastorij Ninove
Bovenaan de gerestaureerde gevel van de pastorij (voorheen dekenij) lees je het jaartal 1757, dat verwijst naar een grondige verbouwing en uitbreiding van de oorspronkelijke pastoorswoning. Naast het fraaie polychrome wapenschild van bouwheer abt Ferdinand Vander Eecken (1754-1783) staat dit jaartal vermeld. Van het vroegere verblijf van de pastoor, dat aan de straatkant precies de twee oostelijke traveeën links van de deur innam, is zeker de kelder bewaard gebleven.
Deze bescheiden pastorij kent een lange en bewogen geschiedenis: “Dit huis behoort ons van aloude tijden toe,” liet abt De Neve optekenen in een register. Een kroniek vermeldt dat de woonst in het krijgsgewoel van 1452 afbrandde, maar dat pastoor Nicolaas Cleymans de herbouw in 1453 liet uitvoeren. In 1578 en de daaropvolgende jaren had het gebouw zwaar te lijden onder de verwoestingen van de geuzen, net als de abdijkerk en de kloostergebouwen. De Norbertijnen keerden in 1585 naar Ninove terug, waar ze aanvankelijk verbleven in een huurhuis op de Grote Markt. Van daaruit maakten ze de pastorij weer bewoonbaar. Omdat ze er met zijn allen wilden gaan wonen, werd het domein nog verder uitgebreid met de tuin van de toenmalige buur, Antoon de Dyn (1589). In 1591 kreeg de pastoor het gezelschap van zijn medekanunniken voor de komende zes jaar. Pas op Kerstmis 1597 kon de abdijgemeenschap terugkeren naar de gerestaureerde kloostergebouwen op de Coudenberg (bij de huidige kerk). De pastoor hield er een ruime residentie aan over, compleet met keukenhuis, een aparte bouw waarin (onder andere) de keuken van de voorlopige abdij was ondergebracht. Er was plaats genoeg, want rond de pastorij lag een tuin en een boomgaard op een mooi stuk grond.
Vandaag zien we een riant herenhuis in Lodewijk XV-stijl met een symmetrische gevel in classicistische inslag. Onderaan de bepleisterde gevel bevindt zich een zandstenen plint. De deur, omlijst met arduin, heeft een sierlijk gesmeed ijzeren bovenlicht. Het interieur is vrij sober, met een aantal functionele vertrekken zoals vergaderzalen en bureaus. Verwacht hier geen pracht en praal, noch buiten, noch binnenin.
Sinds de 19de eeuw, en tot 2016, was Ninove een dekenaat. Nu behoort de parochie Ninove, inclusief alle kerken in de deelgemeenten, tot het dekenaat Aalst, als gevolg van de hertekening van het kerkelijke landschap. De dekenij werd weer pastorij, al blijft de naam dekenij vaak in de volksmond gebruikt. Van oudsher is dit gebouw, dat eigendom is van de stad, de woning van de Ninoofse pastoors. De wet verplicht de stad trouwens om de pastoor te huisvesten.
Sinds 1973 is de pastorij een beschermd monument. In 2017-2018 werd ze langs de buitenkant grondig en volledig gerestaureerd.
