Okegem

Okegem is een deelgemeente dat een rijke geschiedenis en enkele markante bezienswaardigheden heeft. Het ligt aan de Dender en heeft een charmante dorpskom.

De Libanonceder van Okegem, ooit een symbool van het dorp en een boom die het uitzicht van de dorpskom bepaalde, is inmiddels verdwenen. Van de stam werd een kunstwerk gemaakt, dat nu op het pleintje voor het dorpsschooltje te bewonderen is. Het typische stationsgebouw in klassieke spoorwegstijl is volledig gerestaureerd, maar wordt niet meer gebruikt, al stopt de trein er nog steeds. Vlakbij werd in 1893 de Christene Volkspartij van Adolf Daens opgericht, met de leuze "slaaf noch bedelaar mag de arbeider zijn". Dit alles getuigt van de rijke historische en culturele wortels van het dorp Okegem.

Oppervlakte

277 Ha

Naam

De naam Okegem zou verwijzen naar de vestigingsplaats van de lieden van de Frankische heer Ocko, die zich hier in de 5de of 6de eeuw aan de linkeroever van de Dender vestigde. Het achtervoegsel "gem" is afgeleid van het Germaanse "heim", wat "verblijfplaats" of "hoeve" betekent. Variaties van de naam zoals "Ockinghem" (1096), "Okengem" (eind 12de eeuw) en "Ockengem" (onder het Franse bewind) zouden dan verwijzen naar "de verblijfplaats van de heer Ocko". Dit zou dus betekenen "de woning van de lieden van Uko".

Geschiedenis

De oudste vermelding van dit dorp vinden we in 1096, maar de vondst van een silex duidt op een vroegere vorm van bewoning langs de Denderoevers. De heerlijkheid van Okegem, die afhing van het grafelijk leenhof "ten Steene" te Aalst, behoorde naar alle waarschijnlijkheid van de 12de tot de 14de eeuw toe aan een gelijknamige familie. Enkele namen die men heeft teruggevonden zijn Willem van Okegem, Goswinus van Okegem en Walterus de Okeghem. In 1399 kwam Okegem onder het gezag van de heren van Ninove. Vermoedelijk keerde de heerlijkheid terug tot de grafelijke kroon in 1638, toen Claudia van Liedekerke ze met de heerlijkheid van Idevoorde tot leenpand verkreeg. Vervolgens kwam de heerlijkheid in handen van de familie de Boussu tot 1700, waarna ze kort nadien eigendom werd van Jan-Baptist Sturtewagen. Daarna kwam Okegem door openbare verkoop in handen van Jozef de Landre, die ze in 1782 voor 12.700 gulden verkocht aan ridder Lodewijk-Jozef de Coninck, na wiens dood Okegem te beurt viel aan zijn zoon Ferdinand de Coninck. In die tijd kon een dorp nogal eens van eigenaar veranderen... Tijdens de Franse overheersing werd Okegem een zelfstandige "moderne" gemeente.

Vanaf 1096 bezat de Sint-Adriaansabdij van Geraardsbergen het patronaatsrecht over de parochie Okegem. In 1602 nam de Sint-Corneliusabdij van Ninove dit patronaat over. Van 1602 tot 1825 waakten 27 Norbertijnen over de zielezorg. Ook in het economische leven speelde de Ninoofse abdij een belangrijke rol. Vooral de hopcultuur kende vanaf de middeleeuwen tot het einde van de 19de eeuw een grote bloei; getuige hiervan blijft de spotnaam voor de Okegemnaren: "de Hoppewinders". Tot circa het begin van de 19de eeuw kon de bevolking leven van de landbouw, aangezien de gronden tot de vruchtbaarste van de streek behoorden. In 1801 was echter al 42% van de bevolking als behoeftig ingeschreven. Het aantal weefgetouwen steeg en vele vrouwen vervaardigden vanaf het einde van de 19de eeuw handschoenen voor fabrikanten uit Ninove en het Brusselse. De spoorlijn "Dender en Waas" heeft vanaf het midden van de 19de eeuw Okegem een nieuw aanzien gegeven en bracht tevens de opkomst van enkele kleinere industrieën met zich mee. Zoals de meeste dorpen is Okegem, dat grotendeels zijn landelijk karakter heeft kunnen bewaren, na de Tweede Wereldoorlog van een typisch landbouwdorp geëvolueerd naar een woongemeente met voornamelijk pendelaars.

Naast de dorpsheerlijkheid was er in Okegem ook de heerlijkheid van Idevoorde, waar het oud-heerlijk kasteel stond dat reeds in de 15de eeuw werd vernietigd. Tevens was er een "voorde", een doorwaadbare plaats op de Dender, met van de 15de tot begin 18de eeuw het hof ter Voorde, een abdijhoeve van de Ninoofse Norbertijnerabdij, die ongeveer 50 bunder grond omvatte.

Beschermde monumenten / landschappen

• Onze-Lieve-Vrouw Presentatiekerk (orgel, doksaal en portaal) (Monument 05-11-1974)
• Voormalig NMBS-station, Jan Ockeghemstraat (Monument 10-07-1997)

Wandelen in Okegem

Wil je nog meer te weten komen over Okegem? Klik hier en ontdek deze  boeiende wandeling met heel veel extra info en foto’s en ga zelf op stap!