Neigem

In oppervlakte is Neigem de kleinste van de Ninoofse deelgemeenten en toch is er zoveel te zien. Het Neigembos, dat eigenlijk vooral op grondgebied Meerbeke ligt sinds Napoleon de gemeentegrenzen hertekende, is een prachtig stuk natuur. Aan de rand ervan staat de stemmige kapel van Bevingen met bovenop het dak Sint-Michaël die waakt over bedevaartsoord en bos. Neigem heeft ook een heus kasteel met een dries ervoor. In de Sint-Margarethakerk konden de kasteelbewoners, de familie Van Wedergraete, vanuit een 's heeren huysje, een afgesloten nis, ongezien de dienst volgen...  

Inwoners

585 inwoners (31-12-2022)

Oppervlakte

106 Ha

Naam

De oudste vermelding van Neigem is te vinden in een akte van 1189, uitgevaardigd door Rogier, bisschop van Kamerijk, waar er sprake is van "Eighen" als eigendom van de heren van Wedergraat. Latijnse vermeldingen spraken van "Allodium" wat "eigen" betekent; eigen gebied, vrij van leenrecht. In de middeleeuwse schriften vindt men "Neyghene". Eigene ontstaan uit het Germaans "aigina" in de betekenis van "eigen bezit".

Geschiedenis

Dit kleine dorp uit het Denderland als grensgebied tussen het oude Graafschap Vlaanderen en het vroegere Hertogdom Brabant, maakte, met Appelterre-Eichem, Denderwindeke en Pollare, deel uit van de heerlijkheid van Wedergraat.

Het kwam achtereenvolgens in het bezit van de families Trazignies, de Roubaix, d'Aarschot, de Goux, de la Pierre, Van Cauteren en de barons van Plotho van Ingelmunster.

Het is rond het kasteel van Neigem, reeds als "castrum" vermeld in een 12de eeuws charter, dat het dorp Neigem is gegroeid. In het begin van de 13de eeuw verlieten de heren van Wedergraat het kasteel van Contrecoeur te Appelterre en kwamen zich op het kasteel van Neigem vestigen. Op een "motte" verhief zich destijds het machtige kasteel met vierhoekig donjon, omringd door grachten en wallen en beveiligd door sterke omheiningen en ophaalbruggen. Het werd doorheen de tijden meermaals gebruikt als garnizoen voor vreemde legerbenden of nog als schuilplaats voor de inwoners van het omliggende platteland. In de 16de en de 17de eeuw werd het ingrijpend verbouwd. Na de brand van september 1901 werd het heropgebouwd in de traditionele zand- en baksteenstijl der 16de eeuw (Vlaamse Renaissance).

Vóór de oude ingangspoort van het kasteel ligt de oude dorpsplaats, een dries met nog enkele oude dorpswoningen. Het was de vroegere marktplaats. Hier woonden destijds zilversmeden en wolwevers.

Leden uit de familie de Goux staan er bekend om hun liefdadigheid ten opzichte van het gewone volk. Het was Gaspar de Goux die er op het einde van de 16de eeuw een "hospitaal voor ouderlingen" liet oprichten. Dertien armen of gebrekkigen, zeven mannen en zes vrouwen, uit Neigem of een omliggend domeindorp, werden er op kosten van de heer, door hospitaalzusters verzorgd. Dit godshuis bleef bestaan tot op het einde van de 19de eeuw.

In 1895 vermeldt de geschiedschrijver de Potter het dorp om zijn belangrijke hopteelt; zijn brouwerij en zijn "galochen"(rubberen overschoenen). Neigem was heel lang bekend voor zijn schoenfabrieken.

Het Neigembos, 65 ha groot en met een zeer wisselend reliëf, is een natuurreservaat en tovert prachtige kleuren in elk seizoen.  

Wat te zien?

• Orgel in de Sint Margrietkerk (Monument 19-08-1980)
• Neigembos (tweede fase) (Landschap 16-10-1981)

Wandelen in Neigem

Wil je nog meer te weten komen over Neigem?

Klik hier en ontdek deze  boeiende wandeling met heel veel extra info en foto’s en ga zelf op stap!