De Sint-Gertrudiskerk in Appelterre

De indrukwekkende neogotische Sint-Gertrudiskerk gaat terug tot een schenking van de abdij van Nijvel en is bijgevolg toegewijd aan de H. Gertrudis, stichtster van genoemde abdij. Over de vroegste kerk is weinig meer bekend dan dat ze klein en breed was met een zware toren. De 15^de-eeuwse kerk werd van 1906 tot 1909 grondig verbouwd en vernieuwd in neogotische stijl, een uitbreiding die noodzakelijk was wegens de bevolkingsaangroei door de bloei van… de tabaksnijverheid. Enkel het laatgotische koor, waarvan de bleke zandsteen contrasteert met de nieuwere baksteen, bleef bewaard. Buiten, tegen de muur van het koor, staan 19^de-eeuwse monumentale grafzerken met vaak onleesbare teksten naast een paar oudere grafplaten met gotische letters. Bewonder de merkwaardige zijbeukgevels, telkens als een kapel onder zadeldak uitgewerkt. Kan je ook alle waterspuwers op de zijgevels vinden? De westtoren heeft een ingesnoerde spits en wordt geflankeerd door achtkantige traptorens.

Het interieur oogt fraai: de eikenhouten lambrisering van de zijbeuken, met in de medaillons de vier evangelisten, werd vervaardigd in 1746 door de Ninoofse schrijnwerker Gilles Pirets. In datzelfde jaar sculpteerde de Brusselaar De Coninck de communiebank. De eikenhouten biechtstoelen uit 1756, werden bekroond met telkens twee engeltjes, de preekstoel werd in 1764 gebeeldhouwd door Nicolaas Bonnet. Boven de communiebank rechts wordt het 17^de eeuwse doek ‘Onze Lieve Vrouw met de Rozenkrans’ toegeschreven aan ofwel Gaspar de Crayer die in één adem wordt genoemd met dé grote barokschilder Pieter Paul Rubens of misschien is het werk toch van de hand van Van Cleef de Oude?

De Sint-Gertrudiskerk werd bij K.B. van 1979 als monument beschermd; de omgeving werd geklasseerd als dorpsgezicht.